De nominaties voor de Haagse Architectuurprijs de Berlagevlag zijn bekend. Tijdens de opening van de Maand van de Architectuur in de gloednieuwe fietsenstalling Koningin Julianaplein, maakte juryvoorzitter Jeroen Geurst de nominaties voor de Berlagevlag 2021 bekend. De vakprijs gaat naar het meest aansprekende ruimtelijke project in Den Haag, opgeleverd in de periode vanaf 2018. Het publiek kan stemmen voor de Berlagewimpel, de publieksprijs.
Nominaties in alfabetische volgorde van de projecten:
- Mallemolen – BLÁHA architecture+design
- Rotterdamsebaan – Benthem Crouwel Architects en Paul de Ruiter Architects
- Transformatie Hoog Lindoduin – Jan Splinter Architecten
- Vrijzinnig Christelijk Lyceum (VCL) – Atelier PRO
- Woon- zorgcentrum Westhovenplein – architecten van Mourik
Geurst gaf uitleg over de keuze voor de nominaties en de totstandkoming van de jury Geurst ( Geurst en Schulze architecten) legt uit, dat hij en ook Floor Thier (Studio Leon Thier) hun plek in de jury hebben verkregen door de prijs zelf samen drie jaar geleden te winnen. Daarnaast zitten Dennis Hofman als secretaris (Bos Hofman Architektenkombinatie), Renske van der Stoep (ROFFAA) en Hans van Beek (voormalig voorzitter HaAC) in de jury.
Betekenis van Berlage voor Den Haag en jurycriteria
Geurst benadrukt de grote betekenis die H.P. Berlage zelf voor de stad Den Haag heeft gehad en nog steeds heeft. Als je een prijs naar Berlage vernoemd, ligt de lat vanzelfsprekend hoog, vindt Geurst. Berlage, die pas op latere leeftijd in Den Haag kwam wonen, tekende een stedenbouwkundig plan voor de stad. Dat werd weliswaar niet helemaal uitgevoerd zoals gepland maar drukte toch een stevige stempel op de stad. Ook ontwierp Berlage met de gebouwen voor verzekeringsbedrijf de Nederlanden en het Kunstmuseum beeldbepalende gebouwen voor Den Haag. Het bijzondere aan Berlage was, volgens Geurst, zijn totaalvisie: Berlage ontwierp steden en gebouwen als samenhangend tot in detail doordacht geheel. Juist deze gedachte wilde de jury dan ook graag terugzien bij de inzendingen voor de Berlagevlag.
Ook vindt de jury het belangrijk dat er een toekomstbeeld voor Den Haag wordt geschetst met de inzendingen. Projecten moeten een duidelijk antwoord op de vraag hebben, wat ze met de stad willen. En met de keuze voor de nominaties moet natuurlijk ook het vak gevierd worden.
Aanpak jury
Er werden meer dan 50 projecten, van verkeerskundig project tot eengezinswoning ingediend. De inzendingen verschillen dus enorm in schaal en functie. Ook de nominaties verschillen geheel toevallig en niet door een bewuste keuze behoorlijk in schaal en functie, merkt Geurst op.
De jury heeft niet alleen puur naar het ingezonden materiaal gekeken, maar kon ook tijdens een aantal fietstochten veel van de ingezonden projecten bekijken en beoordelen. De jury heeft bovendien ook naar nieuwbouw gekeken, die níet ingezonden was, om zo tot een vollediger beeld te komen van wat er zoal gebouwd is in Den Haag de laatste jaren. Vervolgens hebben de juryleden apart van elkaar hun eigen lijst opgesteld. Toen waren er al voor een groot deel overeenkomsten in keuzes, vertelt Geurst, en was het daarom niet moeilijk om tot een gezamenlijke keuze te komen.
Zorgen over Den Haag
De jury stelde tijdens haar fietstochten ook vast, dat Den Haag de afgelopen drie jaar enorm veranderd is. Geurst noemt de kuststrook, de enorme ontwikkelingen in Kijkduin, het gebied aan de Leyweg en het Energiekwartier als voorbeelden. Den Haag zet duidelijk in op verdichting herkent hij. Maar niet alles wat de jury zag, beviel. Geurst uitte zorgen over de toekomstige ontwikkeling van Den Haag. Het grootste vraagstuk blijft voor Geurst de zwakke regie van de gemeente op al gerealiseerde projecten en toekomstige plannen. Geurst merkt op dat het excuus van een ontbrekende stadsstedenbouwer daarbij in vele gevallen weinig valide is, omdat de plannen van nieuw gerealiseerde projecten wel degelijk werden gemaakt toen er nog een stadsstedenbouwer in Den Haag aanwezig was. Des te belangrijker vindt Geurst het, dat er ook met de Berlagevlag meer aandacht voor het vak van architect en stedenbouwer in Den Haag komt.
De nominaties
Volgens Geurst zijn de lichtpunten onder de inzendingen genomineerd:
1. Rotterdamsebaan van Benthem Crouwel Architects en Paul de Ruiter Architects
Het plan voor de Rotterdamsebaan staat al 50 jaar op de kaart van Den Haag. Het getuigt volgens de jury van visie dat dit traject eindeloos is volgehouden met een prachtig resultaat: De beleving van de tunnel is uitermate prettig, met name de aansluitingen op het malieveld bevielen. De toegang bij Voorburg wordt als hoogtepunt benoemd.
2. De hofjeswoning aan de Mallemolen van BLÁHA architecture+design
De jury sprak vooral de tot in het kleinste detail perfecte architectonische uitvoering aan en het verwerken van verschillende functies binnen één muur. Er is bijna op een Japanse manier met ruimte omgegaan volgens de jury. De jury denkt ook dat het ontwerp van microwoningen, het wonen op heel kleine oppervlakken in de toekomst belangrijker wordt. Ook is het wonen in hofjes weer buitengewoon actueel. De jury vindt dit ontwerp voor deze trends een uitstekend voorbeeld.
3. Transformatie Hoog Lindoduin van Jan Splinter architecten
De naam zegt het al. Er moest een duin wijken voor deze nogal brute hoogbouw uit 1963, vertelt Geurst. De jury waardeert echter zeer dat er niet voor sloop maar juist voor slimme en toekomstbestendige renovatie is gekozen en dat daarmee zowel de radicaliteit van het ontwerp en het beeldbepalende gebouw op deze plek maar ook de belangrijke sociale huurwoningen voor de stad behouden zijn gebleven.
4. Vrijzinnig Christelijk Lyceum (VCL) van Atelier PRO
De jury waardeert de manier waarop het schoolgebouw ingebed werd in de omliggende villawijk, het buitengewoon vakkundige en zeer zorgvuldige ontwerp, de omgang met hoogteverschillen en met oud en nieuw. Ook het metselwerk en de detaillering sprak de jury zeer aan.
5. Woonzorgcentrum Westhovenplein van architecten van Mourik
Op de locatie van een voormalig schoolgebouw ontstonden ondanks de verdichting ruimte voor gemeenschappelijke tuinen en spannende doorzichten, weet Geurst. De jury waardeert een kwalitatief hoogwaardig stedenbouwkundig plan voor een doelgerichte functie, die uitermate goed ingepast is in haar omgeving.
Publieksprijs Berlagewimpel
De juryvoorzitter benadrukt dat de jury nog helemaal geen winnaar op het oog heeft. De jury wil het kiezen van een winnaar volledig laten afhangen van de bezoeken aan de genomineerde projecten, die voor juli gepland staan, en de gesprekken die de jury daar met de betrokkenen (architecten, ontwikkelaars en/of bewoners) op deze dag zal voeren. Geurst wijst op de nieuwe publieksprijs, de Berlagewimpel. Het publiek mag hiervoor stemmen! Gaat u tijdens de Maand van de Architectuur langs de projecten en scant u de QR Codes, voordat u op één van de projecten stemt, dan krijgt uw stem net iets meer gewicht dan een reguliere stem via de website. Stemmen> kan tot 20 september 2021.
Geschiedenis Haagse architectuurprijzen
Geurst schetst ook kort de wisselvallige geschiedenis van architectuurprijzen in Den Haag. Zo werd er vroeger eerst door de Dr. H.P. Berlagestichting een Berlageprijs uitgereikt. Deze prijs werd onregelmatig en alleen aan werkelijk bijzondere ontwerpen uitgereikt zoals de restauratie van het gemeentemuseum.
Deze stichting werd opgeheven. Er was ook al eerder tijdelijk een Berlagevlag. Drie jaar geleden kwam er voor het eerst weer een architectuurprijs voor Den Haag, de Berlagevlag, nu met publiekswimpel, georganiseerd door het Haags Architectuur Café in samenwerking met de BNA Haaglanden. Hij sprak zijn waardering uit aan zowel de organisatoren van de maand van de architectuur als ook de organisatoren van de Berlagevlag. Op deze manier krijgt het vak architectuur en stedenbouwkunde weer nieuwe en nodige aandacht.
De winnaar van de Berlagevlag wordt bekend gemaakt op dinsdag 21 september 2021 tijdens een feestelijke bijeenkomst. De prijs wordt uitgereikt aan de architect(en) van het project en is bedoeld voor alle betrokken partijen.
Organisatie: Haags Architectuur Café (HaAC), BNA netwerk Den Haag (hoofdsponsor) en Dag van de Architectuur Den Haag
Recente reacties