De Binckhorst wordt ontwikkeld van bedrijventerrein naar gemengd stedelijk woon – werk gebied. De gemeente Den Haag gaat uit van een gebiedsaanpak, waarbij de initiatieven uit de markt moeten komen. Voor de juridisch-ruimtelijke basis wordt geëxperimenteerd met de nieuwe omgevingsvisie. Onlangs verscheen het ontwerp-omgevingsplan Binckhorst, een vuistdik boekwerk. Vanuit haar doelstelling de ‘leefbaarheid van Den Haag te bevorderen’, volgt de Vereniging Vrienden van Den Haag de ontwikkelingen rond het omgevingsplan. In een zienswijze aan de gemeenteraad vroegen De Vrienden aandacht voor vier punten:
De noodzaak van een stedenbouwkundige visie
Het omgevingsplan voor de Binckhorst begeleidt de overgang ‘van monofunctioneel (vooral bedrijven) naar een gemengd stedelijk gebied in hoge dichtheid’. Het legt niet gedetailleerd bestemmingen van gebieden en plekken vast, zoals een bestemmingsplan, maar zal ‘meer werken met spelregels en dus meer ruimte geven voor flexibiliteit en onzekerheid’.
Impressie Binckhorsthaven / gemeente Den Haag
Naar onze mening lukt het niet om een goede gemengde stadswijk in hoge dichtheid te bereiken met als enig instrument dit omgevingsplan. Er is ook een stedenbouwkundige visie nodig om de kansen van het gebied volledig te benutten en stedenbouwkundige ongelukken te voorkomen. Juist in de Binckhorst zijn er volop kansen voor verdichting. Daar kunnen veel woningen gebouwd worden, bij een goede planning allicht nog meer dan de aangegeven 5000 woningen. Die kans moet niet gemist worden doordat initiatieven van de markt niet goed gecoördineerd worden.
Die verdichting met woningen vindt plaats te midden van bedrijven en bij een laan met een ‘zware verkeersfunctie’. Dat levert problemen op. Die zijn op te lossen maar dat vraagt om een goed uitgewerkte visie op het gebied. Tegelijk vereist die verdichting een zorgvuldige vormgeving van de openbare ruimte zodat het een leefbaar gebied wordt. Dit speelt extra op de plekken waar hoogbouw gerealiseerd wordt. Wij achten het noodzakelijk dat tegelijk met dit omgevingsplan ook over een stedenbouwkundige visie op het gebied gesproken en besloten wordt.
Strategie voor optimale verdichting
Het is een hardnekkig misverstand dat hoogbouw de beste of zelfs de enige vorm van verdichting is. In het complex Couperusduin aan de Burgemeester Patijnlaan zijn meer dan 200 woningen per hectare gerealiseerd – een hoogstedelijke dichtheid zonder hoogbouw. Er is namelijk gebouwd tot 8 lagen hoog, boomhoogte. Dit is blijkens onderzoek de bouwwijze waarmee de hoogste woningdichtheid per hectare verkregen wordt. Bovendien worden de kosten per woning hoger naarmate de hoogte toeneemt.
Couperusduin architect Sjoerd Schamhart 1974 / Bron AtelierPro, Fotodetail Hans van Beek
Wij achten het noodzakelijk dat de gemeente in het kader van de stedenbouwkundige visie een strategie ontwikkelt voor optimale verdichting. Dat zou verschillende varianten van creatief en slim stapelen op kunnen leveren. Hoogbouw, hoger dan 25 meter, zou op enkele zorgvuldig gekozen locaties een geschikte vorm van verdichting kunnen zijn, maar dan moet er wel extra aandacht besteed worden aan de vormgeving van het gebouw en de omringende openbare ruimte.
Groen en water
Wij zijn verheugd dat er ruimte komt om het kasteel heen en dat er zo met de begraafplaats een groen gebied midden in de Binckhorst ontstaat. Het Waterfrontpark langs de Trekvliet is een groene rand die vrij groot is voor de Binkhorst alleen, maar voor het versteende stadsdeel Laak als geheel een noodzakelijke groene long is. Zo ontstaan aantrekkelijke gebieden, wordt hittestress verminderd en waterbergend vermogen vergroot.
Binckhorst studie / Bron POSAD
De uitdaging is om groen en water in allerlei vormen en maten door te trekken naar de verdichte werk- en woongebieden. Dat moeten geen nieuwe waterafstotende hitte-eilanden worden. De beleidsregels van het omgevingsplan zijn echter zeer algemeen van aard, zoals b.v. “Het belang van de waterhuishouding en het beheer en onderhoud daarvan wordt in acht genomen”. Hoe worden de benodigde waterberging of vasthoudmaatregelen beoordeeld en juridisch geborgd? De beleidsregels stellen dat de gemeente hierover bij elk initiatief een motivatie moet geven. Wij achten het noodzakelijk dat er voor het hele gebied een uitgewerkt waterplan komt als onderdeel van de stedenbouwkundige visie. En natuurlijk ook een groenplan.
Leven langs de Binckhorstlaan
In het hart van de Binckhorst komt de Rotterdamse baan boven de grond en gaat verder als Binckhorstlaan. Deze heeft een ”zware verkeersfunctie” . Tegelijk wordt het ook ”een prettig verblijfsgebied voor fietsers en voetgangers” genoemd. Wij vragen ons af of een en ander wel goed te combineren is. Het is inderdaad goed flaneren over de brede trottoirs van de Champs Elysées, maar welke voetganger gaat er voor zijn plezier langs de Neherkade lopen? Van groot belang is hoe de openbare ruimte langs de laan wordt ingericht.
Zo te zien gaan er ook veel mensen wonen langs die drukke Binckhorstlaan. Bij het ontwikkelen van de stedenbouwkundige visie verdient dit gebied daarom extra aandacht. Aan de ene kant moet niet te veel ruimte verloren gaan doordat gebouwd wordt op grote afstand van de laan, maar tegelijk moet het een plek zijn waar het gezond wonen is, zonder problemen met de luchtkwaliteit.
Een apart aandachtspunt is daarbij de plek waar de VBW-tunnel in de Binckhorst uitmondt. Normaliter wordt immers de helft van de afgezogen lucht (met alle uitlaatgassen roetdeeltjes, etc.) zonder reiniging uitgestoten bij dit uiteinde van de tunnel. Dat zou betekenen dat de ruime omgeving daar ongeschikt is voor bewoning of menselijke activiteiten. Is op deze plaats een bijzondere reiniging voorzien? Zo niet, dan dringen wij er op aan om alsnog stringente maatregelen te nemen.””
W. Bakker – voorzitter Vereniging Vrienden van Den Haag
J. Bijl – vicevoorzitter Vereniging Vrienden van Den Haag
Headerbeeld: Bickhorst studie – POSAD
Recente reacties